Metabolizm do poprawy

Nieregularny tryb życia, zbyt kaloryczne jedzenie ubogie w witaminy i składniki mineralne, brak aktywności fizycznej to czynniki, które przyczyniają się do osłabienia przemiany materii. Musimy jednak pamiętać, że zastosowanie restrykcyjnych diet w celu szybkiego schudnięcia również nie wpłynie pozytywnie na tempo naszego metabolizmu. Kluczem do sukcesu jest powrót do regularnego, zdrowego stylu życia, w tym do odpowiedniego odżywiania.

Co to jest metabolizm?

Metabolizm to nic innego jak przemiana materii, która jest sumą wszystkich procesów zachodzących w naszym organizmie. Jak wiemy, na świecie nie ma sprawiedliwości. Dotyczy to również jedzenia i związanego z tym przybierania na wadze. Często można się spotkać z twierdzeniem, że ktoś ma „wolny” lub „szybki” metabolizm. Dlaczego jedni, choć się objadają, nie tyją, a inni po jednorazowej sytej kolacji czują, że stali się właścicielami kolejnego kilograma. No i dlaczego, stosując tę samą dietę, jedni szybciej gubią kilogramy, a u innych waga stoi w miejscu? Winę za to ponosi przemiana materii (metabolizm), a raczej jej tempo.

Metabolizm vs płeć i genetyka

Prawdą jest, że tempo przemiany materii jest uwarunkowane genetycznie, ale pamiętajmy, że stanowi to tylko jeden czynnik wpływający na metabolizm. Badania naukowe dowodzą, że tempo metabolizmu w 50% zależy od nas samych. Kobiety mają zazwyczaj wolniejszą niż mężczyźni przemianę materii ze względu na inny skład ciała. Chodzi między innymi o to, iż mają mniej mięśni, a więcej tkanki tłuszczowej. Ludzie starsi wolniej spalają niż młodzi, jednak i w tym przypadku to kobiety są bardziej „pokrzywdzone”. Proces spowolnienia przemiany materii u mężczyzn następuje stopniowo, natomiast u pań w okresie menopauzy jest on znaczący. Ciekawostką jest to, gdyż klimat również ma swój wpływ na metabolizm. Dawno temu zaobserwowano, że mieszkańcy północy mają znacznie szybszy metabolizm niż południowcy. O wyjaśnienie tego stanu rzeczy nietrudno: ci pierwsi muszą wytwarzać znacznie więcej energii, aby utrzymać prawidłową ciepłotę ciała. Więc czy należy się poddać i pogodzić z wolniejszą przemianą materii uwzględniając powyższe fakty? Oczywiście że nie! Przecież nic na to nie poradzimy, że urodziliśmy się kobietą czy mężczyzną, że nasz organizm się starzeje, a urodziliśmy się w Polsce, a nie na przykład w Norwegii. Przecież 50 % zależy od nas samych. To, że w danej rodzinie ktoś zmagał się z nowotworem nie oznacza, że inni członkowie też prędzej czy później zachorują – odpowiedni styl życia pozwoli uniknąć niechcianej choroby. Podobnie jest z metabolizmem – niezależnie od tego, jakie tempo przemiany materii „dostaliśmy” w genach, poprzez modyfikację własnego stylu życia możemy w pewnym stopniu poprawić swój metabolizm.

Jak przyspieszyć metabolizm?

Problem spowolnionego metabolizmu dotyczy wielu osób. Wynika to ze złej diety, zbyt częstych diet redukcyjnych oraz siedzącego trybu życia, a także zaprzestania aktywności fizycznej. Istnieją jednak sposoby, by przyspieszyć przemianę materii i cieszyć się znikającą tkanką tłuszczową. Poniżej przedstawiam kilka z nich:

–  Jedz mało, ale regularnie. Najlepiej 4–5 razy dziennie, wówczas na skutek pewnej rytmiczności organizm przyzwyczaja się do cyklicznego produkowania soków trawiennych. Wtedy powstaje „pamięć metaboliczna”, dzięki której największa ilość enzymów trawiennych wytwarzana jest w porze jedzenia. Pożywienie zostaje szybko przetworzone w energię, nie zalega w przewodzie pokarmowym ani nie odkłada się w postaci tłuszczu. Nie podjadaj!

–  Nie wychodź bez śniadania. Ma ono dostarczyć energii na początek dnia, więc powinno zawierać wszystkie składniki odżywcze. Inaczej zmusisz organizm do oszczędnego gospodarowania zasobami, spowalniając metabolizm.

–  Bycie aktywnym to podstawa dla dobrego tempa przemian metabolicznych. Aktywność fizyczna powinna być regularna i odbywać się minimum co drugi dzień, przez 45 minut. To ważne, ponieważ przez pierwsze 20 minut 80% energii pobierane jest z glukozy, później te proporcje zmieniają się. Ważne są ćwiczenia aerobowe, ale wskazane są także ćwiczenia siłowe. Rozbudowanie tkanki mięśniowej powoduje wzrost tempa spalania kalorii, gdyż mięśnie potrzebują więcej energii do pracy.

–  Sięgaj po ostre papryczki chili. Łagodnie przyśpieszają przemianę materii, więc warto doprawiać nimi potrawy. Nie przesadzaj jednak z ilością, bo można podrażnić błonę śluzową żołądka. Korzystne działanie ma też imbir.

–  Unikaj „cudownych” diet. Wszystkie diety, w których jemy za mało, spowalniają metabolizm i sprawiają, że organizm odkłada tłuszcz. Podobnie jak diety jednorodne, rozregulowują przemianę materii, prowadząc do efektu jo-jo.

– Pij odpowiednią ilość płynów, w tym przede wszystkim wodę mineralną. Jest ona niezbędna dla prawidłowego przebiegu procesów metabolicznych, ponadto pozwala na uwolnienie energii z pożywienia. Aby policzyć swoje zapotrzebowanie na płyny, do 1500 ml dodaj 25 ml wody na każdy kilogram twojej masy ciała powyżej 20 kg.

ü  Pij zieloną herbatę, która pozwala spalić dodatkowo nawet 50 kcal w ciągu dnia.

ü  Wysypiaj się, śpiąc po 7-8 godzin na dobę. Za mała ilość snu zaburza gospodarkę hormonami, które są odpowiedzialne za regulację apetytu.

 

Pamiętaj, że gubienie kilogramów po raz kolejny jest znacznie wolniejsze. Duże wahania wagi, czyli efekt jo-jo, z punktu widzenia zdrowotnego są dużo bardziej niekorzystne niż podwyższona, ale stabilna masa ciała.

———-

Adrian Stanisławski